Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi'ne katılmak üzere İran'da. İran'ın başkenti Tahran'da merakla beklenen üçlü zirve bugün başladı. Liderler ikili görüşmelerin ardından bir araya geldi. Suriye ve özellikle İdlib konusunun gündeme geleceği zirvede somut adımlar atılması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgede ateşkes yapılması çağrısında bulundu. Putin de, "Sadece İdlib'de terörist kaldı. Suriye hükümeti tüm toprakları denetlemeli" vurgusu yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgede ateşkes yapılması çağrısında bulundu. Üçlü zirvenin son bölümü ise Erdoğan'la Putin arasında karşılıklı İdlib 'atışmasına' sahne oldu.
İran'daki kritik İdlib zirvesi başladı. Üçlü zirve öncesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklama yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklaması öncesinde Ruhani ve Putin açıklamalarda bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Zirveden çıkacak sonuçlar sabırsızlıkla bekleniyor. İdlib'e yapılacak saldırı büyük bir katliamla sonuçlanır" dedi.
İLK RUHANİ KONUŞTU
Ruhani, "Umarım bu zirve başarılı bir zirve olur. Sayın Putin, Sayın Erdoğan ve değerli konuklar hoşgeldiniz" dedi.
"Biz barış için savaşıyoruz" diyen Cumhurbaşkanı Ruhani, "Suriye'nin yasal hükümetiyle işbirliği yapılmalıdır. İdlib'de terörizmle mücadele terör bitene kadar devam etmeli. açıklaması yaptı.
Cumhurbaşkanı Ruhani Tahran Bildirisi'nin başkanlar tarafından onaylandığını açıkladı.
MASADA İDLİB GERİLİMİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ateşkesin önemli olduğunu söylerken, Rusya Devlet Başkanı Putin ile 3. madde üzerine yoğun fikir alışverişi yaşandı. Zirveye ilişkin bildirinin okunmasından önce ise Erdoğan ısrarla bildiride ateşkes ifadesinin olması gerektiğini vurguladı. Putin de bunun üzerine “Görüşme masasında teröristler ya da silahlı muhalifler olmadığına göre onlar adına bir karar veremeyiz” yanıtını verdi. Erdoğan son olarak “Nusra, HTŞ ve diğerlerine silah bırakma çağrısı yapalım” dedi. Bu açıklamanın ardından söz alan Ruhani, toplantıyı bitirdi.
ERDOĞAN'IN KONUŞMASINDAN SATIRBAŞLARI:
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ise konuşmasında özetle şu ifadelere yer verdi:
''Zirveden çıkacak sonuçlar tüm dünya tarafından şu anda sabırsızlıkla bekleniyor. Alacağımız kararlarla bu beklentileri boşa çıkarmayacağımıza inanıyorum. Astana ruhunun özünde asgari müştereklerde buluşma iradesi göstermemiz vardır. Bunlar ise Suriye'nin siyasi birliğinin sağlanması toprak bütünlüğünü korunması ve ihtilafa barışçıl siyasi çözüm bulunmasıdır."
"Türkiye olarak şehitler verdiğimiz ciddi özveride bulunduğumzu bu sürecin şu an itibariyle çok riskli bir yere geldiğini görüyoruz. İdlib sadece Suriye'nin siyasi geleceği için değil bizim milli güvenliğimiz ile bölgenin barış ve istikrarı bakımından hayati öneme sahiptir."
"Her ne gerekçe ile olursa olsun İdlib'e yapılacak saldırı felaketle katliamla ve çok büyük bir insani dramla sonuçlanacaktır. İdlib gibi her şeyin iç içe olduğu bir yerde teröristlere karşı etkili mücadelede zaman ve sabır gerektiren farklı yöntemlere ihtiyaç var."
"İdlib'in kan gölüne dönmesini asla istemiyoruz. İdlib'de makul bir çıkış yolu bulmalıyız. Meseleyi Astana ruhuna uygun şekilde çözmeyi hedeflemeliyiz. Türkiye'nin bu konudaki hassasiyetinin doğru anlaşılmasını sizlerden özellikle rica ediyorum. Bizler İdlib'e odaklanırken Fırat'ın doğusunda arzu etmediğimiz gelişmeler yaşanıyor. Amerika'nın bölgede bir diğer terör örgütünü güçlendirmeye devam etmesinden rahatsızız."
"Türkiye, Suriye'nin siyasi coğrafi ve sosyal bütünlüğü gerçek anlamda sağlanana kadar bölgedeki varlığını korumakta kararlıdır. Tehdidin kaynağına ve boyutuna göre gereken adımları atmayı sürdüreceğiz."
"Serbest ve adil seçimler yapılabilmesi için şartların bir an önce hazırlanmasına önem veriyoruz. Geri dönüş sürecinin gönüllülük esasına göre BM ile işbirliği halinde yürütülmesi esas olmalıdır. Kimyasal Silahların Yasaklanması Sözleşmesi 1915'te imzalanmış 1997 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün kurulması... Kimyasal silahlarla ilgili tavırlar koyuyoruz, doğrudur. Konvansiyonel silahlarla, öldürenlere karşı tavır almakta gecikiyoruz ama kimyasal silahlara karşı tavır koyuyoruz. Neticesi ölüm olduktan sonra kullanılan silah konvansiyonel olsa ne fark eder kimyasal olsa ne fark eder?"
"12 maddelik sonuç bildirgesi var. Buna tabii ki Tahran Bildirisi diyeceğiz. Bunun tesirini de göreceğiz. Bundan sonraki toplantıyı Rusya'da yapacağız."
"İdlib'deki bombardımanların artık bir ateşkese şu anda adım atılmasında büyük fayda var. Şu anda İdlib halkı ciddi manada bir korku sivil halkı kastediyorum burada bir göç başladı. Tekrar bunların gidebildikleri yer, bizim sınırlara doğru geliyorlar. Burada bir ateşkesin sağlanması terör gruplarına karşı da alınabilecek tedbirleri yine ilgili arkadaşların yapacakları çalışmalarla bunu yapalım. Ateşkesin sağlanması çok çok önem arz ediyor."
"Burada bir ateşkes ilanı yapabilirsek inanıyorum ki bu zirvenin en önemli adımlarından birisi bu olacak ve sivilleri bu ciddi manada huzurlu kılacaktır, rahatlacaktır. Böyle bir ilanın yapılması bu zirvenin de zaferi olacaktır diye düşünüyorum."
RUHANİ'NİN KONUŞMASINDAN SATIRBAŞLARI:
"Bugünkü zirve Suriye halkının çoğunun isteğine dayalı, terörizmle mücadelede ortak eylemlerimizin incelenmesi için fırsattır. Suriye'nin bütünlüğünü koruma ve ülkelerin kendi geleceklerini belirleme hakkına saygı duymak temel kriterdi. İlk başta Suriye krizinin sonuçlanması için askeri yöntemin etkisiz olduğunu savunmuştuk. Suriye krizinin ve bölgedeki diğer krizleri sonuçlandırmak için diyalogu kolaylaştırmak gerekiyor."
"Suriye'deki savaş ve kan dökme ateşinin sona ermesine, Suriye'deki terör faaliyetlerinin sonlandırılmasına ve halk arasında yapıcı diyalog oluşturması inancındayız. Suriye milletinin iradesini dost millet olarak destekleştireceğiz. Suriye'nin açık isteği ve onayı alınarak yardımlarımızı sürdüreceğiz. Bölgedeki bazı ülkelerin terörizm endişesini anlıyoruz ancak bu endişelerin giderilmesi için en doğru yolun Suriye'deki yasal hükümetle işbirliğini öneriyoruz."
"Barış ve istikrarın Suriye'ye geri getirilmesi mücadelenin önemli bir parçasıdır. Ama bu mücadele sivilllere zarar vermemeli. Terör örgütlerinin izlediği savaş için savaşmak yolunun yanlış olduğuna inanıyoruz. Biz barış için savaşıyoruz. Ama kalıcı bir barış elde etmenin terörizmle kesin mücadeleyle sağlanacağını biliyoruz."
"İşgalci bir rejim olan siyonist rejimi teröristle mücadele edemezler. Kanunsuzca Suriye'de bulunan Amerika hükümetinden kalıcı barış yapıcı rol beklenemez. Uluslararası toplum yeniden onarım için Suriye hükümetine yardım etmelidir. Suriye'nin geleceği için her türlü yöntemde ilk ve son rol Suriye halkına aittir."
"Libya'da dış müdahalenin hükümet ve siyasi birliğinin yok olmasının acı tecrübesi ders olmalıdır. Dünya ve özellikle bizim bölge tek taraflı ve keyfi müdahaleler yüzünden çok bedel ödemiştir. Terörizmin yok olması ve askeri galibiyet tek başına Suriye ve diğer kriz yaşayan ülkelerde istikrarı garanti edemez."
"İdlib'de terörizmle mücadele terör bitene kadar sürmelidir. Teröristlerin geri dönmesi ve Suriye'nin yeniden inşası için uluslararası toplum üstüne düşeni yapmalıdır. Orada kanunsuzca bulunan Amerika'nın mevcudiyeti derhal sona ermelidir. Siyonist rejimin Suriye'de hergün arttırdığı işgalciliği son bulmalıdır."
"Üç ülkenin işbirliği başladığından beri sadece tek bir amacımız olmuştur. O da bölgede barış ve güvenliğin sağlanması. Suriye'de çok önemli adımların atıldığına şahidiz. Amerika ve siyonist rejimi en iyi terörist yaratan mercilerdir. Bunlar terörizmle bölgede bir şey elde edemeyeceklerini öğrendiler. Yeni anayasanın yazılması ve gerçekleştirilmesi. Birinci aşamada İdlib ve Fırat'ın doğusu geride kalmış. Fırat'ın doğusu düğümünü çözelim ve ABD'yi oradan çıkmaya zorlayalım. İdlib konusunda hem terörizmle mücadele edelim hem de oradaki halk sıkıntı yaşamasın."
PUTİN'İN KONUŞMASINDAN SATIRBAŞLARI
İran Cumhurbaşkanı Ruhani'nin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin açıklama yapıyor:
"Bu zirve ileride Suriye'de atılacak adımları konuşmak için bize imkan tanıyor. Daha önceki zirvelerde alınan kararlar başarıyla uygulandı. Kalan terörist gruplar İdlib'deki ateşkes bölgesinde bulunuyor. Çeşitli provokasyonlar hazırlıyorlar. Bunların içerisinde kimyasal silah senaryoları da bulunuyor."
"Suriyeliler kendi başına ülkenin kaderini tayin etmeye imkan buldular. Soçi'de yapılan Ulusal Suriye Kongresi Toplantısı'nda alınan kararları hayata geçirmeyi teklif ediyorum. Suriye'ye insani yardım yapılması lazım. Hükümetin kontrolü altındaki topraklarda hayat düzeliyor, istihdam artıyor. Uluslararası örgütler geri dönüşü desteklemelidir."
"Provokasyonlar devam ediyor. İHA'larla saldırılara devam ediyorlar. Bu son derece zor, konuyu tüm boyutlarıyla değerlendirmemiz gerekiyor. Ama şunu anlamamız gerekiyor. Suriye'nin meşru hükümeti toprakların tamamını denetlemelidir. Şimdiye kadar sorunları çözebildik ve aynı mekanizmaları bütün bu alanlarda kullanabiliriz. Anayasa komitesininde görevleri düzenlemeliyiz. Esad yönetimi kendi payına düşenleri yerine getirdi. Sayın Esad'dan bir liste aldık, listeyi De Mistura'ya takdim ettik. Muhalefetin kendi listesini oluşturması lazım."
ÜÇLÜ ZİRVE BAŞLADI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i bir araya getiren görüşme başladı.
ERDOĞAN-PUTİN İKİLİ GÖRÜŞMESİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yle ikili görüşmesi sonrası Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmeye başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin görüşmesi 45 dakika sürdü.
ERDOĞAN-RUHANİ GÖRÜŞMESİ SONA ERDİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Ruhani ikili görüşmesi sona erdi.
Ruhani görüşmesi öncesi konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bugün gerçekten çok önemli ve anlamlı bir gün. Günlerden de cuma. Soçi ve Ankara'dan sonra Tahran'da önemli bir görüşmeyi gerçekleştireceğiz" dedi.
Zirve öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk ikili görüşmeyi evsahibi İran'ın Cumhurbaşkanı Ruhani ile yaptı.
RUHANİ İLE GÖRÜŞME 45 DAKİKA SÜRDÜ
İran Liderler Konferans Salonu'nda Ruhani'nin ev sahipliğinde Suriye meselesi için yapılacak Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi öncesi gerçekleşen baş başa görüşme 45 dakika sürdü.
ÇAVUŞOĞLU-ZARİF GÖRÜŞMESİ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'in de bugün ikili bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.
İkili görüşmenin ardından üçlü zirve başlayacak.
Üçlü zirve için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in de Tahran'a ulaştığı belirtildi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan özel uçak "CAN" ile Suriye konulu "Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi"ne katılmak üzere saat 09.10'da İran'a hareket etti.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'I İRANLI BAKAN KARŞILADI
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Mehrabad Uluslararası Havaalanı'nda İran Sanayi, Maden ve Ticaret Bakanı Muhammed Şeriatmadari, İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Protokol Müdürü Sadık Abdullahi, İran'ın Ankara Büyükelçisi Mouhammad Ebrahim Taherian Fard ve Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Rıza Hakan Tekin karşıladı.
ÇAVUŞOĞLU DÜN AKŞAM GİTTİ
Liderler zirvenin sonunda ortak basın toplantısı düzenleyecek. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün akşam Tahran'da İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile görüştü. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu görüşmeyi Twitter hesabı üzerinden duyurdu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile MİT Başkanı Hakan Fidan dün Tahran'a gitmişti.
HEYETTE ALBAYRAK VE AKAR DA VAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da İran'a gitti.
